องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)

แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย – ศรีสัชนาลัย – กำแพงเพชร

          วันที่ 27 มีนาคม พ.ศ.2558 คณะรัฐมนตรีเห็นชอบในหลักการแผนแม่บทการบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย-ศรีสัชนาลัย-กำแพงเพชร  และรับทราบแผนแม่บทบูรณาการการบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย-ศรีสัชนาลัย-กำแพงเพชร (พ.ศ.2556-2565) ตามที่องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. เสนอ ครอบคลุมพื้นที่ 20 ตำบล ใน 2 จังหวัด ได้แก่ พื้นที่ 10 ตำบลโดยรอบอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย และอุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย และพื้นที่ 10 ตำบลโดยรอบอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร 
          แผนแม่บทฯ ดังกล่าวประกอบด้วย 5 ยุทธศาสตร์ และ 140 โครงการ อพท. และภาคีเครือข่ายได้ขับเคลื่อนไปแล้ว จำนวน 81 โครงการ หรือคิดเป็นร้อยละ 57.86 งบประมาณ จำนวน 1,006.9 ล้านบาท เกิดการยกระดับและเพิ่มมูลค่าด้านการท่องเที่ยวให้กับจังหวัดสุโขทัยและจังหวัดกำแพงเพชร มีส่วนส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนตามมาตรฐานสากล กระตุ้นการเกิดรายได้และมีจำนวนนักท่องเที่ยวในพื้นที่พิเศษเพิ่มขึ้น 
          คณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2562 ให้หน่วยงานของรัฐปรับปรุงแผนระดับ 3 ในความรับผิดชอบตามนัยมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2560 ให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ.2561-2580) และแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561-2580) ตามแนวทางการเสนอแผนเข้าสู่การพิจารณาของคณะรัฐมนตรี ซึ่งสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ได้กำหนดระดับของแผนยุทธศาสตร์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนของ อพท. เป็นแผนระดับ 3 ในบัญชีที่จะต้องรายงานต่อคณะรัฐมนตรีและคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติเพื่อทราบทุกเดือน ประกอบกับแผนแม่บทฯ ดังกล่าวได้หมดระยะเวลาการดำเนินงานลงทำให้ต้องมีการจัดทำขึ้นมาใหม่
          อพท.4 ได้จัดทำแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย – ศรีสัชนาลัย – กำแพงเพชร พ.ศ.2566-2570 โดยมีขอบเขตการดำเนินงานดังนี้ 
          1) ศึกษาผลการดำเนินงานตามแผนแม่บทบูรณาการการบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย – ศรีสัชนาลัย – กำแพงเพชร (พ.ศ. 2556 – 2565)  
          2) จัดทำแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย – ศรีสัชนาลัย - กำแพงเพชร (พ.ศ. 2565 – 2570) เพื่อเป็นแผนระดับ 3 ที่สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2561-2580) และแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561-2580)
          3) พื้นที่ดำเนินงาน ได้แก่ จังหวัดสุโขทัย จำนวน 9 อำเภอ ประกอบด้วย อำเภอเมืองสุโขทัย อำเภอคีรีมาศ อำเภอกงไกรลาศ อำเภอศรีสำโรง อำเภอบ้านด่านลานหอย อำเภอทุ่งเสลี่ยม อำเภอสวรรคโลก อำเภอศรีสัชนาลัย และอำเภอศรีนคร มีพื้นที่รวมทั้งสิ้น 6,596.09 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 4,122,557 ไร่  และ จังหวัดกำแพงเพชร จำนวน 3 อำเภอ ประกอบด้วย อำเภอเมืองกำแพงเพชร อำเภอพรานกระต่าย และอำเภอโกสัมพีนคร มีพื้นที่รวมทั้งสิ้น 2,919.73 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 1,824,829  ไร่     
          4) ระยะเวลา จำนวน 5 ปี พ.ศ. 2566-2570 
          แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย – ศรีสัชนาลัย - กำแพงเพชร (พ.ศ. 2566 – 2570) มีรายละเอียดดังนี้
          1. วิสัยทัศน์   ได้แก่ เมืองมรดกโลกที่สร้างสรรค์การท่องเที่ยวด้วยคุณค่าทางประวัติศาสตร์ ผสมผสานวัฒนธรรมแห่งวิถีชีวิตอย่างยั่งยืน
          2. พันธกิจ 
              1) การบริหารจัดการท่องเที่ยวพื้นที่พิเศษสู่ความยั่งยืนแบบบูรณาการทุกภาคส่วน
              2) ส่งเสริมและสนับสนุนการทำงานเชิงประสานและบูรณาการการทำงานร่วมกับทุกภาคี
              3) พัฒนาขีดความสามารถด้านการท่องเที่ยวให้มีประสิทธิภาพตามมาตรฐาน
          3. เป้าหมายการพัฒนา
              1) ส่งเสริมแหล่งท่องเที่ยวประวัติศาสตร์ โบราณสถาน ให้ได้รับการคุ้มครอง อนุรักษ์อย่างต่อเนื่อง เพื่อคงคุณค่าในการเรียนรู้สำหรับการท่องเที่ยวในแหล่งมรดกโลกอย่างยั่งยืน
              2) ยกระดับแหล่งท่องเที่ยวเพิ่มมูลค่าสินค้าและการบริการท่องเที่ยวในพื้นที่พิเศษให้ได้มาตรฐานสากล ด้วยความโดดเด่นของการท่องเที่ยวด้านประวัติศาสตร์วัฒนธรรม
              3) พัฒนาศักยภาพโครงข่ายการคมนาคมและสิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อเชื่อมโยงการท่องเที่ยว รวมทั้งยกระดับมาตรฐานความปลอดภัย และเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรม
              4) เสริมสร้างภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องในการพัฒนาและบริหารจัดการการท่องเที่ยวแบบมีส่วนร่วม
          4. ประเด็นยุทธศาสตร์
              1) ยุทธศาสตร์ที่ 1 อนุรักษ์และฟื้นฟูคุณค่าแหล่งท่องเที่ยวมรดกโลกเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน
              2) ยุทธศาสตร์ที่ 2 พัฒนาและสืบสานวัฒนธรรม อัตลักษณ์พื้นถิ่น รักษาภูมิปัญญาท้องถิ่น และศิลปะพื้นบ้านอย่างสร้างสรรค์
              3) ยุทธศาสตร์ที่ 3 ยกระดับโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อการท่องเที่ยว
              4) ยุทธศาสตร์ที่ 4 เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันการท่องเที่ยวด้วยเทคโนโลยีดิจิทัล และนวัตกรรมครบวงจร
              5) ยุทธศาสตร์ที่ 5 เสริมสร้างเครือข่าย กลไกการมีส่วนร่วมทุกภาคส่วนในการบริหารจัดการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน
          5. โครงการการพัฒนาตามยุทธศาสตร์
          แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย – ศรีสัชนาลัย – กำแพงเพชร พ.ศ. 2566-2570 ประกอบด้วย โครงการจำนวน 50 โครงการ งบประมาณ รวม 712,000,000 บาท

          กระบวนการนำแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย – ศรีสัชนาลัย - กำแพงเพชร (พ.ศ. 2566 – 2570) ไปสู่การปฏิบัติ
             - คณะกรรมการองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน มีมติเห็นชอบแผนยุทธศาสตร์ฯ เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2564 
             - อพท.4 ขอความยินยอมเห็นชอบจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการขยายพื้นที่พิเศษ โดย จากเดิมครอบคลุมเนื้อที่ 9,515.82  ตารางกิโลเมตร หรือ 5,947,389.38 ไร่ ได้แก่ พื้นที่ทุกอำเภอของจังหวัดสุโขทัย และพื้นที่อำเภอพรานกระต่าย อำเภอเมืองกำแพงเพชร และอำเภอโกสัมพีนคร จังหวัดกำแพงเพชร
             - อพท.4  อนุมัติปรับแก้ไขชื่อพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน จากเดิม “พื้นที่พิเศษอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย-ศรีสัชนาลัย-กำแพงเพชร เป็น “พื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย-ศรีสัชนาลัย-กำแพงเพชร” และแก้ไขเป็นแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย – ศรีสัชนาลัย – กำแพงเพชร
             - คณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติพิจารณาให้ความเห็นชอบแผนยุทธศาสตร์ฯ แล้ว ในการประชุมครั้งที่ 3/2564 วันที่ 30 สิงหาคม 2564 ขณะนี้ อยู่ระหว่างการเสนอสำนักสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สคช.) พิจารณาให้ความเห็นชอบก่อนนำเสนอคณะรัฐมนตรี (ครม.) ต่อไป

        บทความเกี่ยวกับแผนยุทธศาสตร์

            1. ความคาดหวังของแผนยุทธศาสตร์  https://www.dasta.or.th/th/article/1198

            2. มาตรฐานคืออะไร? ทำไมการท่องเที่ยวต้องมีมาตรฐาน?  https://www.dasta.or.th/th/article/1212

         3. “Happy Model” อารมณ์ดีมีความสุขในเมืองมรดกโลก https://www.facebook.com/dastaarea4/posts/2601532903314040

            4. ที่มาของการประกาศพื้นที่พิเศษอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย-ศรีสัชนาลัย-กำแพงเพชร   https://www.dasta.or.th/th/article/1404

          5. แผนแม่บทบูรณาการบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย-ศรีสัชนาลัย-กำแพงเพชร (พ.ศ.2556-2565) สู่ แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่พิเศษมรดกโลกสุโขทัย-ศรีสัชนาลัย-กำแพงเพชร (พ.ศ.2566-2570)   https://www.dasta.or.th/th/article/1405